Udar mózgu

Udar mózgu, zaraz obok zawału serca, budzi grozę nie tylko wśród osób starszych. Wiele słyszymy o jego niekorzystnym wpływie na cały organizm, w tym o częstych konsekwencjach śmiertelnych. Sposobem na uchronienie się przed nim może być nic innego jak codzienny styl życia, w tym dieta.

Gdzie leży przyczyna?

Udarem mózgu nazywamy zespół objawów, który jest związany z zaburzeniami w funkcjonowaniu tego jakże istotnego narządu. Ze względu na stosunkowo dobrą znajomość tego zjawiska przez badaczy, udar mózgu i jego przyczyny są utożsamiane przede wszystkim z układem krążenia. Może dojść do niego wskutek wylewu krwi lub niedokrwienia.

Zjawisko to, jeśli spowodowane krwotokiem w obrębie mózgowia, najczęściej jest następstwem nadciśnienia tętniczego. Samo nadciśnienie jest nierzadko diagnozowane jeszcze przed wystąpieniem zdarzenia mózgowo-naczyniowego, bywa jednak nieprawidłowo leczone lub bagatelizowane. Może jednak być także spowodowany pęknięciem tętniaka. Każdej z tych sytuacji sprzyja nasilony stres emocjonalny, szok czy przekraczający możliwości chorego wysiłek fizyczny.

Częstszym przypadkiem jest udar niedokrwienny. Jak sama nazwa mówi, spowodowany jest on bezpośrednio niewystarczającym ukrwieniem mózgu, co znacząco wpływa na jego funkcjonowanie. Za dostarczenie do wszystkich ważniejszych narządów krwi zawierającą tlen odpowiedzialne są bezpośrednio tętnice. Ich zwężenie lub całkowite zamknięcie jest więc główną przyczyną udarów niedokrwiennych mózgu. Takie zjawisko może być z kolei związane z defektem układu krążenia na poziomie serca (np. zawał serca) lub naczyń krwionośnych (miażdżyca). Zmniejszenie światła tętnic mózgowych może być również konsekwencją nieprawidłowego krzepnięcia krwi.

Jak go rozpoznać?

Udar mózgu i objawy tego zdarzenia są zazwyczaj bardzo charakterystyczne, choć może również występować pozornie bezobjawowo. Do głównych symptomów należy charakterystyczny niedowład lub porażenie połowy ciała. Mogą pojawić się znaczne bóle głowy z utratą przytomności czy wymioty. Szczególnie w przypadku udarów niedokrwiennych zauważyć można utratę pewnych wyuczonych zdolności, w tym pisania, liczenia, zapamiętywania czy mowy.

Najważniejsza jest pierwsza pomoc i diagnostyka

Choć idealnym rozwiązaniem jest unikanie choroby dzięki profilaktyce, jeśli u bliskiego dojdzie do udaru, ważna jest szybka pomoc ze strony otoczenia. Po rozpoznaniu objawów kluczowe jest oczywiście wezwanie karetki. Najlepszym rozwiązaniem, jeśli występuje taka możliwość, jest skierowanie chorego do placówki, w której możliwe będzie wykonanie koniecznych badań (w tym tomografii komputerowej).

Udar mózgu i leczenie jego konsekwencji znacznie różni się w zależności od rodzaju zdarzenia, które przeszedł chory. W części przypadków zaleca się leczenie chirurgiczne, większości chorym zaleca się jednak przyjmowanie odpowiednich dla danego przypadku leków.

Profilaktyka, dieta i rehabilitacja

Zaalarmowani pierwszym udarem mózgowym bliscy najczęściej stają się bardzo wyczuleni na punkcie stanu zdrowia chorego. Trudno się dziwić, zwłaszcza gdy o zagrożeniu życia przypomina często występujący paraliż lub niedowład. Chory poddawany jest rehabilitacji, kluczowej dla skutecznego powrotu do sprawności fizycznej. Warto wesprzeć przy tym fizjoterapię elektrostymulacją za pomocą prądów selektywnych, jeśli lekarz wyrazi na to zgodę. Zwiększy to ukrwienie tkanek, które pod wpływem zdarzenia mózgowo-naczyniowego utraciły zdolność pełnego ruchu.

Pewne prawdopodobieństwo wystąpienia kolejnego zaburzenia tego typu występuje zawsze. Warto wprowadzić jednak działania możliwie najbardziej je ograniczające. Przede wszystkim, należy zachować odpowiedni poziom wysiłku w codziennym życiu, który nie będzie forsował chorego. Ważne jest również ograniczenie palenia papierosów i spożywania alkoholu do minimum. Dodatkowo pomoże, w miarę możliwości, unikanie stresu czy złości.

Bardzo ważne jest wprowadzenie w życie odpowiedniej diety, najlepiej sprzyjającej wzmocnieniu ścian tętnic, ograniczeniu miażdżycy i wpływającej na regulację krzepliwości krwi. Taką metodą żywienia jest odpowiednio zbilansowana przez dietetyka Dieta optymalna. Dostarczenie prawidłowej ilości kolagenu gwarantuje odbudowę tętnic, a redukcja spożycia węglowodanów przyczynia się do zmniejszenia ryzyka chorób serca i naczyń krwionośnych. Dodatkowo Żywienie optymalne usprawnia proces regeneracji całego organizmu, co przekłada się na zmniejszenie blizn występujących w mózgu po udarze, a także szybszy powrót do sprawności sparaliżowanych kończyn czy części twarzy.

Zapobieganie rozwojowi zjawisk chorobowych można zacząć na każdym etapie życia. Szczególnie wskazane jest to u osób zagrożonych tak groźnymi zmianami chorobowymi. Dietetyk jest specjalistą, do którego powinna udać się każda osoba dbająca o zdrowie swoje i swoich bliskich.